RÉT NGOT

Tây Bắc độ này trời rét ngọt, mây trắng vắt ngang cổ núi như những cô sơn nữ điệu đà choàng chiếc khăn gió ấm…

Vùng cao sương bay như mưa bụi, giăng kín mịt mù cả lòng thung, tầm nhìn xa chừng vài ba mét. Khung trời xám nghoét màu chì, những ngọn gió kèm màn sương phiêu du khắp các sườn đồi như những chiếc răng lược chải chuốt, đan cài lên mái tóc huyền thướt tha.Cái lạnh như càng ngấm sâu vào da thịt,ngọt lịm tái tê. Lạnh nhất vào độ tan sương (tầm 9 – 10 giờ sáng) ngồi trong nhà mà cái lạnh vẫn thấu tận xương, buốt như dao cắt vào từng thớ thịt, nhất là những vùng núi đá .Nhiều hôm mù trời sương dày hơn cả những manh áo choàng thổ cẩm.Các đầu ngón chân,tay sưng tím buốt nhức mà tiếng bản địa gọi là bị cước.

Đêm càng về sáng càng lạnh, những ngôi nhà lúp xúp sương giá lùa vào tận chăn xoay sở thế nào cũng không tìm thấy hơi ấm. Không gian trầm lắng, núi rừng như rộng lớn hơn trong bao la thăm thẳm. Ngọn đèn dây tóc lập lòe trước những cơn gió lạnh, run rẩy theo vòng quay cọn nước *. Văng vẳng trong đêm là tiếng máy phát điện chạy bằng sức nước ù ù , xòe xòe có lúc lịm đi trong bóng đêm u tịch .

Đêm mùa đông trên vùng núi cao dài,và lạnh lắm. Cái lạnh được tuôn ra từ rừng già, từ núi đá như trăm ngàn mũi kim châm chích vào da thịt rút ra từng làn hơi ấm nhỏ để bảo vệ sự sinh tồn. Mùa đông vùng cao hằn lên sự thiếu thốn rõ rệt, bấc lùa tứ phía, hơi ấm của người nghèo cũng it ỏi như gia cảnh bần hàn của họ vậy.

Trời rạng dần, khắp không gian xa rộng chỉ một màu trắng đục mờ sương. Bản làng nằm chênh vênh,nép sát vào lưng chừng vách núi, mây trắng bồng bềnh……

Những mái nhà lợp bằng gỗ bóc lô xô phả mình ra hơi nước. Bản làng yên ắng, thời gian trôi thật chậm, đồng bào vùng cao nhận biết thời gian qua tiếng gà gáy điểm canh. Tất thảy, hoang sơ, bình yên và sâu lắng.

Trên vùng núi cao hầu như nhà ai cũng có bếp sưởi đặt giữa nhà. Bếp sưởi được gầy thêm mấy thanh củi, ánh sáng bừng lên, hơi ấm tỏa rộng hơn, ánh lửa được thổi lên bập bùng cái lạnh yếu đi vài phần. Những người phụ nữ bắc lên bếp chõ mèn mén, nồi canh măng chua được vần cạnh bếp,bưởng than được cời ra cho sát gần nậm rượu…..

Ngày mới bắt đầu từ gian bếp nhỏ, sương bay trắng đục, kết thúc một ngày cũng là bên bếp lửa vẫn là màn sương trắng đục...

Cả một miền sơn cước .....toàn sương !